MARITIME ΑΠΟΨΕΙΣ: Μικρονησιωτική Ακτοπλοΐα και Ευρωπαϊκή Ένωση

Μικρονησιωτική Ακτοπλοΐα και Ευρωπαϊκή Ένωση.

Καταρχήν όταν λέμε ακτοπλοΐα ο νους του ανθρώπου πάει στα καράβια και δίκαια. Πάει στο μέσον το οποίο συνδέει τα νησιά.

Όταν   λέμε σύνδεση των νησιών θα πρέπει να έχουμε στο νου μας την μεταφορά α).ανθρώπων β).πραγμάτων και γ). δεδομένων.

Οτιδήποτε λιγότερο από αυτά τα τρία μέρη θεωρείτε ανεπαρκής, αντιαναπτυξιακό και ζημιογόνο για ένα νησί.

Ας αναφέρουμε  δύο νησιά πού η διαφορετική αντιμετώπιση του ακτοπλοϊκού τους είχε και τα ανάλογα συμπεράσματα, σύγκριση η οποία αποδεικνύει χωρίς  αμφιβολίες το σημαντικό ρόλο της ακτοπλοϊκής σύνδεσης  των νησιών ως παράγοντας ανάπτυξης ενός τόπου.

Πρώτο νησί η Ύδρα. Νησί με μόνιμο πληθυσμό περίπου 3.000 κατοίκους.

Τα τελευταία δέκα χρόνια καταστράφηκε η ακτοπλοϊκή της σύνδεση. Τα αίτια δεν μας αφορούν στη συγκεκριμένη στιγμή. Αποτέλεσμα ήταν η πτώση του μόνιμου πληθυσμού στο μισό. Σήμερα κατά την τελευταία απογραφή η αρχόντισσα του Σαρωνικού Ύδρα έχει μόλις 1600 δηλωμένους δημότες και ας απέχει μόλις μιάμιση ώρα  από το επίνειο της πρωτεύουσας  και μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά.

Στον αντίποδα της Ύδρας, ένα μικρό νησί με 70 κάτοικους,  πριν 25 χρόνια, μακριά  από τον Πειραιά, τρεις ώρες μακριά από τη Ρόδο χωρίς σημαντική οικονομία , ξεχασμένο  από θεούς και ανθρώπους η Τήλος.

Στη Τήλο όμως ένας «αντάρτης» δήμαρχος ο Τάσος Αλιφέρης, με μία ζωντανή και παθιασμένη κοινωνία για ζωή δίπλα του, αντιλαμβανόμενοι την αξία της σταθερής φτηνής τακτικής και αξιόπλου σύνδεσης του νησιού τους με τη Ρόδο  έφτασε το νησί στο θαύμα. 1000 μόνιμοι κάτοικοι και περισσότερες  από 2000 τουριστικές κλίνες. Η Τήλος από ξεχασμένο νησί έγινε το πρότυπο νησί ανάπτυξης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με αυτά τα δύο τόσο αντίθετα παραδείγματα εύκολα συνάγεται το συμπέρασμα ότι η ακτοπλοϊκή  σύνδεση των νησιών  είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη  για την διατήρηση και ανάπτυξης της ζωής στα νησιά.

Χωρίς το πείσμα του Τάσου Αλιφέρη και την υποστήριξη των λίγων στην αρχή Τηλιακών, το νησί σήμερα θα ήταν μια απλή βραχονησίδα.

Το 2008  ο πρωθυπουργός της Φιλανδίας δήλωνε  … για τους Φινλανδούς η ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών τους είναι ανθρώπινο δικαίωμα.. Για την Ελλάδα  είναι…βραχνάς…

Βόρειες  ευρωπαϊκές και αμερικάνικες  χώρες  έχουν λύσει το θέμα του κόστους μεταφοράς των κατοίκων στα νησιά τους εδώ και δεκαετίες.

Η σύνδεση  των μικρών νησιών με τα κέντρα τους για την πατρίδα  μας είναι μία πολυδάπανη υπόθεση, σε λάθος βάση με τεράστιες δυσκολίες και ανυπέρβλητα εμπόδια.

 Εάν θέλουμε και εμείς σαν χώρα να αντιμετωπίσουμε σοβαρά και ολοκληρωμένα  το θέμα της σύνδεσης  και μεταφοράς  ανθρώπων και πραγμάτων στα νησιά μας πρέπει:

1. Να θεσμοθετήσουμε ως χώρα  το ελάχιστο μεταφορικό δίκτυο ανά νησί και εποχή του χρόνου, σεβόμενοι βέβαια απόλυτα  την φέρουσα ικανότητα του κάθε νησιού. Δημιουργία και καθιέρωση  επιστημονικά τεκμηριωμένων δεικτών.
2. Το μεταφορικό ισοδύναμο, αίτημα πού το ελληνικό δίκτυο μικρών νησιών το πάλεψε όσο ελάχιστοι, παραμένει η μόνη αξιόπιστη λύση  για φθηνή και αναλογική ιση με την αξία των άλλων μεταφορικών μέσων συγκοινωνία για τα νησιά μας. Η  εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου κατ αρχήν στα μικρά νησιά και τις γραμμές δημοσίου συμφέροντος.
3. Τον επανασχεδιασμό του  θαλάσσιου συγκοινωνιακού χάρτη της χώρας και την εξέταση της δημιουργίας συνδυασμένων μεταφορών, γραμμών κορμού και ακτινωτών γραμμών κλπ.
4. Την εξασφάλιση για κάθε νησί α). ασφαλής  β).τακτική  γ). φθηνή και δ).επαρκής  συγκοινωνία καθ όλη τη διάρκεια του έτους . Κανένα Ελληνικό νησί δεν νοείται να μην έχει καθημερινή σύνδεση.
5. Δράσεις ενίσχυσης της ελληνόκτητης ακτοπλοΐας  και του ελεύθερου ανταγωνισμού με θαρραλέα μέτρα  πριν να είναι αργά και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες.
6. Ορισμένες  βέβαια περιοχές της νησιωτικής Ελλάδας δεν έχουν οικονομικό ενδιαφέρον ή την οικονομική βιωσιμότητα για τους ιδιώτες επιχειρηματίες της ακτοπλοΐας. Είναι γνωστές αυτές οι γραμμές. Αυτές οι γραμμές δημοσίου συμφέροντος, πρέπει άμεσα να ενισχυθούν από κοινοτικά κονδύλια μέσω ΕΣΠΑ όπως ακριβώς ορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι συναρμόδιες ευρωπαϊκές επιτροπές. Κονδύλια υπάρχουν, άξονες κατεύθυνσης υπάρχουν και η οποιαδήποτε επιπλέον καθυστέρηση νοείται ως εθνικό έγκλημα κατά των μικρών νησιών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέπει ακόμη και την ενίσχυση των ήδη υπαρχουσών πλοίων στις γραμμές δημοσίου συμφέροντος. Το δε  συγκεκριμένο ΕΣΠΑ λήγει το 2015  και ο χρόνος επαρκεί για την απόκτηση αυτών των λίγων πλοίων πού χρειάζονται ορισμένες  μικρονησιωτικές ιδίως γραμμές.
7. Το θέμα της ακτοπλοϊκής σύνδεσης των νησιών είναι από τα κρισιμότερα εθνικά μας θέματα και ο βασικότερος κανόνας ανάπτυξη της νησιωτικής Ελλάδας. Με αυτό το πρίσμα και  προοπτική πρέπει να αντιμετωπίζεται  από όλα τα κόμματα. Χρειάζεται εθνική πολιτική μακράς  πνοής, σεβαστή  από όλα τα κόμματα  και σταθερή πορεία προς το μέλλον.

Λευτέρης Κεχαγιόγλου

Πρόεδρος  ΔΣ

Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών.

Μέλος Επιτροπών Παρακολούθησης Π.Ε.Π Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013

Μέλος Συμβούλιου Νησιωτικής Πολιτικής. Υπ Ναυτιλίας και Αιγαίου