(διακρίνονται στο πάνελ οι: Γεώργιος Σταυρακάκης Ευρωβουλευτής Αντιπρόεδρος της Επιτροπής της Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ερωπαικού Κοινοβουλίου, jan didieur hatch Εκτελεστικός Γραμματέας της Επιτροπής Νησιωτικών περιφερειών της ΕΕ, Σπύρος Δανέλλης Ευρωβουλευτής μέλος των επιτροπών αλιείας, τουρισμού και Μεταφορών,wladyslaw Riskorz Δντης της ευρωπαικής Επιτροπής της Περιφερειακής Πολιτικής, Ιωάννης Φίρμπας Υποιαν- προιστάμενος της ΕΥΣΣΑΑΠ, Γιάννης Σπιλάνης επικ. καθγτης Πανεπμιου Αιγαλιου, Επιστημονικός Υπεύθυνος της Μελέτης ESPON)
Το διεθνές Συνέδριο με θέμα: Σχεδιάζοντας το Μέλλον των Ευρωπαϊκών Νησιών: Προκλήσεις – Νέες Στρατηγικές, το παρακολούθησαν περισσότεροι από 120 ελληνες και ευρωπαίοι ειδικοί σε θέματα νησιωτικής πολιτικής (Ευρωβουλευτές, στελέχη της ελληνικής διοίκησης, Υδυπουργοί, βουλευτές, δήμαρχοι, πανεπισητμνιακοί, στελέχη γενικών διευθύνσεων της ΕΕ, κοινωνικο οικονομικοί φορείς και εκπρόσωποι των ελληνικών κομμάτων).
Εργαστήρι Νησιά ίσων ευκαιριών (ανάπτυξη νησιών χωρίς αποκλεισμούς). διακρίνονται: Φαίδων Ενοτιάδης Υπ Πολεοδομίας της Κύπρου, Μαρία Λεκάκου καθηγ. πανεπ. Αιγαίου υπεύθυνη μελέτης ESPON Ελευθέριος Σ Κεχαγιόγλου Πρόεδρος ΕΔΜΝ
Ολες οι προτάσεις του ΕΔΜΝ εγιναν δεχτές και συμπεριλύφθησαν στα συμπεράσματα των εργασιών.Κύριο θέμα του Διεθνές Συνέδριου ήταν η παρουσίαση της μελέτης ESPON, στην οποία το ΕΔΜΝ συμμετείχε ως εταίρος του Ελληνικού Υπουργείου Οικονομίας, αλλά και ως stake holder σε επίπεδο Ευρωπαικής Ενωσης.
(Διακρίνονται ο Υφυπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Παναγιώτης Ρήγας και ο Προιστάμενος της ΕΥΣΣΑΑΠ Ιωάννης Φίρμπας)
Να σημειώσουμε οτι η συγκεκριμένη μελέτη είναι το κρισιμότερο εργαλείο πού διαθέτει η ΕΕ για την χάραξη της νέας νησιωτικής πολιτικής ιδιαίτερα για τη περίοδο μετά το 2013.
Εργαστήρι Νησιά ίσων ευκαιριών (ανάπτυξη νησιών χωρίς αποκλεισμούς). διακρίνονται: Φαίδων Ενοτιάδης Υπ Πολεοδομίας της Κύπρου, Μαρία Λεκάκου καθηγ. πανεπ. Αιγαίου υπεύθυνη μελέτης ESPON Ελευθέριος Σ Κεχαγιόγλου Πρόεδρος ΕΔΜΝ
Το ΕΔΜΝ εκπροσωπήθηκε από το Πρόεδρο Ελευθέριο Σ Κεχαγιόγλου, τους Δήμαρχους Τήλου Αναστάσιο Αλιφέρη και Λειψών Μπενέτο Σπύρου, ενώ συμμετείχε στις εργασίες του Συνέδριου και ο πρόεδρος του Εμπορικού επιμελητηριόυ Πειραια κος Γεώργιος Μπενέτος και ο περιφερειακός Σύμβουλος νήσων Αττικής κος Σπυρίδων Σπυρίδων, ο οποίος παρακολούθησε και το συγκεκριμένο εργαστήριο.
Ο κος Σπυρίδων εκρινε θετική τη μελέτη και πρότεινε δράσεις υπέρ της βιωσιμότητας των μικρών νησιών.
(ο περιφερειακός Σύμβουλος Νήσων Αττικής κος Σπυρίδων Σπυρίδων στο Βήμα)
Διεθνές Συνέδριο
Σχεδιάζοντας το Μέλλον των Ευρωπαϊκών Νησιών: Προκλήσεις – Νέες Στρατηγικές
Τήνος 10 Ιουνίου 2011
Εργαστήριο 3:
Νησιά ίσων ευκαιριών (ανάπτυξη νησιών χωρίς αποκλεισμούς)
Ομιλία – Παρέμβαση του Προέδρου του Ελληνικού Δικτύου Μικρών Νησιών Ελευθέριου Σ. Κεχαγιόγλου
Κύριοι Υφυπουργοί,
Ευρωβουλευτές,
Βουλευτές,
Περιφερειάρχη,
Δήμαρχοι,
Αντιπεριφερειάρχες,
Στελέχη της Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
Πανεπιστημιακοί,
Στελέχη φορέων και ιδιωτικών επιχειρήσεων,
Φίλες φίλοι
Λέγοντας νησιά ίσων ευκαιριών και νησιά χωρίς αποκλεισμούς, το μυαλό μας αμέσως πηγαίνει στα μικρά νησιά.
Αυτή η πρώτη σκέψη, αν και είναι αληθείς, πρέπει να αλλάξει.
Τα Ελληνικά Μικρά νησιά είναι από τα πλέον ευαίσθητα κοινωνικό-πολιτισμικά και περιβαλλοντικά συστήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούν όμως να μετατραπούν σε σημαντικές κοιτίδες ανάπτυξης της πατρίδας μας. μπορούν και πρέπει να πάρουν το ρόλο πού τους αξίζει.
Θα προσπαθήσω να δώσω ορισμένες απαντήσεις επάνω στο κείμενο προβληματισμού δίνοντας έτσι και την οπτική ματιά του Ελληνικού Δικτύου Μικρών Νησιών το οποίο και εκπροσωπώ.
Επιτρέψτε μου να καταθέτω προτάσεις πού αφορούν τα νησιά μας και να αποφύγω να επαναλάβω βασικά θέματα τα οποία ανέπτυξαν πριν από μένα οι δήμαρχοι των Λειψών και της Τήλου.
Θεωρείστε ότι συμφωνούμε απόλυτα και ως δίκτυο μικρών νησιών με τις θέσεις πού ανακοίνωσαν οι δήμαρχοι.
Θέλω να ξεκινήσω με δυο διαπιστώσεις:
Υπάρχουν ελληνικά μικρά νησιά πού δεν έχουν ούτε χώμα για τις ανάγκες τους και ο μικρονησιώτης πληρώνει από τη τσέπη του τις υπηρεσίες τις οποίες οφείλει να του παράσχει η πολιτεία.
Μία πρόταση:
Θα σας πρότεινα τη μελέτη του ESPON την οποία σήμερα παρουσιάσατε και συζητούμε, να τη μεταφράσετε στα ελληνικά και να τη στείλετε σε όλους τους μικρονησιωτικούς δήμους της πατρίδας μας, ώστε οι τοπικές δημοτικές αρχές να τη λάβουν υπόψη τους και να εναρμονίσουν όπου είναι εφικτό, τις στρατηγικές του αναπτυξιακού σχεδιασμού των νησιών τους, ως οφείλουν.
Όταν τον προηγούμενο αιώνα η τότε κυβέρνηση κατασκεύασε τοη Ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και ένωσε τον πρωτευουσιάνο της ομόνοιας με τον επαρχιώτη της Κηφισιάς(!), ο κηφισιώτης ένοιωσε ότι η κυβέρνηση του έκανε ένα πολύ μεγάλο δώρο.
Σήμερα όταν σχεδιάζετε να ταξιδέψετε σε μία χώρα του εξωτερικού και ψάχνετε συνήθως μέσα από το διαδίκτυο λεπτομέρειες του ταξιδιού σας, πολλές φορές ελέγχετε και το σύστημα μεταφορών (μετρό κλπ). Αυτό το σύστημα, μερικές φορές, είναι ικανό να σας κάνει να αλλάξετε πόλη επιλογής, ακόμα και χώρα. Με αυτό το παράδειγμα θέλω να απαντήσω στο πρώτο και καίριο ερώτημα.
Ευκαιρίες σε ποιους; Στο Νησιώτη;
Όχι μόνο σε αυτόν. Πρώτα και κύρια είναι απαίτηση του σημερινού πολιτισμού μας και αναφαίρετο δικαίωμα του ευρωπαίου πολίτη για φτηνή, ασφαλής σύντομη και τακτική καθόλη τη διάρκεια του χρόνου ελεύθερη διακίνησή του σε όλα τα μέρη της ΕΕ πού μπορεί να επισκεφθεί. Είναι ανθρώπινο δικαίωμα του αιώνα μας.
Ευκαιρίες λοιπόν προς τον Ευρωπαίο πολίτη και έτσι πρέπει να το αντιμετωπίζει η εκάστοτε κυβέρνηση αλλά και η ΕΕ.
Οι ισες ευκαιρίες ή αν θέλετε ευκαιρίες ισοδύναμου αποτελέσματος, πού αναφέρουμε δεν πρέπει να είναι μόνο ανάμεσα στα νησιά και στη στεριά, ούτε μόνο ανάμεσα στα νησιά αλλά και ακόμα ανάμεσα στο περιβάλλον του ίδιου νησιού.
Θα αναφέρω ένα επιχειρηματικό παράδειγμα: Η ΕΕ δεν αρκεί να επιδοτεί ώστε ένα τοπικό νησιωτικό προϊόν να φτάνει στα ράφια στα καταστήματα πχ στις Βρυξέλλες σε ανταγωνιστική τιμή με άλλα παρόμοια προϊόντα, αλλά να βοηθά ώστε το συγκεκριμένο προϊόν να καταλήγει με ανταγωνιστική τιμή και επάνω στο νησί του. Να βοηθά για την αύξηση της παραγωγής και την ανταγωνιστική του διάθεση, σεβόμενοι εννοείται απόλυτα την φέρουσα ικανότητα του νησιού.
Ανάμεσα στα εμπόδια της νησωτικότητας πολύ επίκαιρο και σημαντικό είναι και ο Πολεοδομικός Σχεδιασμός. Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός πρέπει να ξεκινά από κάτω προς τα επάνω και πολλές φορές χρειάζεται να νομοθετούμε ανά νησί ξεχωριστά (ίσως με υπουργική απόφαση, σε συνεργασία βέβαια με τους φορείς και την ΤΑ του κάθε νησιού, ακολουθώντας τις νόρμες της Ε.Ε. και του κράτους).
Δεν είναι δυνατόν μία επιχείρηση υγειονομικού ενδιαφέροντος να χει τις ίδιες ελάχιστες απαιτήσεις για ένα εστιατόριο στο Σύνταγμα με μία ταβέρνα στο Αγαθονησι. Αυτά πρέπει να λύνονται άμεσα με Υπουργική απόφαση και τη σύμφωνη γνώμη των τοπικών κοινωνιών.
Πρέπει επίσης να λάβουμε ξεχωριστή πρόνοια για όσα νησιωτικά συμπλέγματα ανήκουν σε μεγάλα στεριανά συμπλέγματα – Περιφέρειες. Αναφέρομαι ιδιαίτερα στα νησιά της Αττικής και τις Σποράδες. Να μη ξεχνούμε όμως ούτε τη Σαμοθράκη, την Ελαφόννησο, τη Γαύδο αλλά ούτε και το νησί των Ιωαννίνων.
Προβλήματα:
Από όλους τους συνομιλητές αναδείχθηκε ως πρώτο πρόβλημα οι μεταφορές να σημειώσω εδώ ότι όταν λέμε για μεταφορές εννοούμε μεταφορές ανθρώπων πραγμάτων και δεδομένων. Το Μεταφορικό Ισοδύναμο είναι ίσως η καλύτερη ευκαιρία ανάπτυξης των νησιών μας και δεν πρέπει να καθυστερούμε άλλο.
Δεν είναι δυνατόν να έχουμε τρυπήσει όλα τα βουνά μας, να έχουμε σκάψει δρόμους και σήραγγες στα έγκατα της γης, Υπουργοί δημόσιων έργων να ανακοινώνουν έργα μετρό και αυτοκινητόδρομων για μία δεκαετία μπροστά και να μη μπορούμε να τελειώνουμε με το Ακτοπλοϊκό. Φορέας υλοποίησης, χρηματοδότησης κλπ πρέπει να λυθούν άμεσα. Υπάρχουν σήμερα εταιρίες ακτοπλόων πού κάνουν την δουλειά τους λειτούργημα κ υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για την τσέπη τους. Υπάρχουν ακτοπλόοι που κινδυνεύουν τις περιουσίες τους και δίνουν ζωή στη κυριολεξία σε μικρά νησιά και υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι δεν σέβονται καν ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα. Δυστυχώς καταφέραμε τις τελευταίες δεκαετίες να αναγάγουμε το θέμα των μεταφορών ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της νησιωτικής Ελλάδας. Είναι αλήθεια ακόμη ότι ως νησιωτική χώρα μας λείπουν καράβια.
Εκτός από τη προσπελασιμότητα και τις μεταφορές σημαντικά προβλήματα στα νησιά μας, αναδεικνύονται και τα θέματα της Υγείας, και της ποιότητας της ζωής (υποδομές, ύδρευση κλπ).
Θεωρούμε δεδομένο ότι σήμερα υπάρχει η πολιτική βούληση ώστε να αντιμετωπισθούν αυτά τα χρόνια προβλήματα.
Τόσο ο πρωθυπουργός στο Μεγανήσι προ μηνός στο συνέδριό μας, αλλά και τα αρμόδια στελέχη της περιφερειακής ανάπτυξης της Νέας Δημοκρατίας αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα επίλυσης αυτών των προβλημάτων.
Είναι αναγκαίο επίσης και διαφαίνεται μέσα από τη μελέτη του ESPON, να καθιερωθούν δείκτες για τα νησιά μας. οι δείκτες μπορούν να απαλλάξουν τα νησιά από τις σημερινές αγκυλώσεις του συστήματος, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στο σημείο αυτό οι μελετητές έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά.
Υπάρχουν φορές πού νοιώθω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα στελέχη μας σε αυτήν κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους από τις εθνικές διοικητικές αρχές. Αυτό πρέπει να διορθωθεί. Πρώτα το Κράτος, μετά η ΕΕ και στη συνέχεια η τοπική αρχή. Πρέπει να δοθεί πρωτεύον λόγος στις τοπικές κοινωνίες (ΟΤΑ, φορείς ) εάν θέλουμε πραγματικά να οδηγηθούμε σε μόνιμες και βιώσιμες λύσεις των προβλημάτων των νησιών μας.
Η ΕΕ οφείλει να στηρίζει με πλαίσιο τους κανόνες ανάπτυξης και υποστήριξης των μικρών νησιών και από κει πρέπει η κεντρική διοίκηση της κάθε χώρας να τις προσαρμόζει στις πραγματικές συνθήκες των νησιών μας. δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι κάθε νησί είναι ξεχωριστή περίπτωση.
Το δε κόστος της κάθε παροχής οφείλει να το αντιμετωπίσει το κράτος μας με συνυπολογισμό στο εθνικό κόστος.
Ένα σύστημα μεταφορών, ένα ταμείο για τις μεταφορές είναι απόλυτα αναγκαίο για την επίλυση του προβλήματος. Αυτό πρέπει να το δεχθεί και η ΕΕ ως βασική αρχή.
Θα κάνω ξεχωριστή αναφορά στις συνδυασμένες μεταφορές, στο Υδροπλάνο.
Τα Υδροπλάνα και οι δυνατότητες του είναι πολύ ποιο σημαντικές από ότι φανταζόμαστε με μία πρώτη ματιά. Τα Υδροπλάνα σταματούν τον αποκλεισμό λόγω καιρού για τα μικρά νησιά μας, μία για πάντα.
Με αυτό και μόνο το κριτήριο πρέπει να επιδοτηθούν άμεσα.
Τα υδροπλάνα δίνουν σιγουριά στο μικρονησιώτη, ανεβάζουν αισθητά και άμεσα την οικονομία του νησιού, δεν είναι ανταγωνιστικά των πλοίων και η χρήση τους δημιουργεί ικανές και αναγκαίες συνθήκες για τη προσέκλυση περισσότερου και ποιοτικότερου τουρισμού.
Τα υδροπλάνα θα μπορούσαν να σήκωναν και το βάρος της χάραξης οριζόντιων διαδρομών στη νησιωτική μας πατρίδα. Θα μπορούσε δηλαδή ο πολίτης από τη Ζάκυνθο να πάει στη Μύκονο, από την Ύδρα στη Ρόδο, από τη Λίμνη Ιωαννίνων στη Σαμοθράκη κλπ. Για μελετήστε αυτές τις διαδρομές πόσες ώρες και χρήμα θέλουμε για να τις καλύψουμε σήμερα…
Σημαντικό επίσης πρόβλημα είναι και η περίφημη διαχειριστική επάρκεια των νησιών μας.
Σήμερα ο μικρονησιωτικός δήμος , επιτρέψτε μου την υπερβολή, οφείλει να πιστοποιηθεί ότι μπορεί να κατασκευάσει ένα πύραυλο για να αγοράσει ένα κομπιούτερ. Ακόμη υπάρχουν κρίσιμα έργα σε νησιά τα οποία όμως για πολλούς και διάφορους λόγους δεν είναι ώριμα για επιλεξιμότητα, προτείνουμε λοιπόν τη δημιουργία ξεχωριστά έστω για μικρά νησιά τη μελετοκατασκευή ως παραδοτέο έργο. Έχουμε κάνει ήδη τα προηγούμενα χρόνια ανάλογες επαφές με την ΕΕ το Γενικό Δ/ντή της περιφερειακής ανάπτυξης και η ΕΕ το βλέπει θετικά. Ας μη χάσουμε αυτή την ευκαιρία.
Τα μικρά νησιά έχουν ανάγκη από κρίσιμα έργα, αρκετές φορές περισσότερη ανάγκη έχουν από κρίσιμα παρά από ώριμα έργα.
Τα τελευταία παραδείγματα μας αναγκάζουν να επαναφέρουμε την πρότασή μας για ξεχωριστή νησιωτική περιφέρεια στην ΕΕ. Το γνωρίζετε το θέμα μην το αναλύσουμε.
Θέλω να κλείσω με το εξής: τα νησιά μας δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται σκληρά ως ταμείο έσοδα - έξοδα. Δεν είναι δυνατόν.
Έχω την αίσθηση ότι ο Πρωθυπουργός το έχει αντιληφθεί το θέμα και στη πρόθεσή του είναι η στήριξη των νησιών μας.
Την ίδια αίσθηση έχω και από τα κόμματα της μειοψηφίας. Αυτό πού χρειαζόμαστε τώρα είναι μία κοινή παραδοχή της αξίας των νησιών μας, μία κοινή εθνική στρατηγική ανάπτυξης.
Κλείνοντας θέλω να συγχαρώ τους μελετητές της μελέτης ESPON.Φίλε Γιάννη, Μαρία και σε όλους όσοι εργάσθηκαν σας ευχαριστούμε.
Μαζί με σας δικαιώνονται και όλοι οι φορείς που την διεκδίκησαν τότε να γίνει αυτή η μελέτη(ανάμεσα τους και το ΕΔΜΝ) και εύχομαι στη συγκεκριμένη μελέτη να αναγνωριστεί η δυναμική της και να ξεκινήσει (με αφετηρία τη μελέτη) μια συμφωνία διακομματική αν θέλετε και να χαραχθεί Εθνική Νησιωτική Πολιτική.
Πρέπει όλοι μας να κατανοήσουμε απόλυτα την αξία διατήρησης ζωντανών των μικρών νησιών μας. Το θηρίο πού λέγεται κρατική μηχανή – Γραφειοκρατία πρέπει να παταχθεί.
Σας ευχαριστώ
Λευτέρης Κεχαγιόγλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου