ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΤΗΛΟ KAI ΤΗΝ ΧΑΛΚΗ

Οι προκλήσεις, τα προβλήματα και οι προοπτικές ανάπτυξης των μικρών ελληνικών νησιών, σε περίοδο οικονομικής κρίσης, βρέθηκαν στο επίκεντρο της επίσκεψης κλιμακίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα Νησιά του Νότιου  Αιγαίου Χάλκη και Τήλο.

Το Κλιμάκιο αποτελείτο από τους Ευρωβουλευτές πέραν του κ. Γεώργιου Σταυρακάκη, ο οποίος είναι ο 1^ος Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωκοινοβουλίου,  η κα.ConstanzeAngelaKREHL, επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για την πρόταση κανονισμού που αφορά τις κοινές διατάξεις των ευρωπαϊκών ταμείων, η κα. MariaPerezIRIGOYEN, εισηγήτρια για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, η κα. Mojca KLEVAKEKUS, εισηγήτρια για τα καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα στα πλαίσια του επόμενου δημοσιονομικού πλαισίου, και ο κ. DerekVAUGHAN, εισηγητής για την προετοιμασία των κρατών μελών της Ε.Ε. για την πολιτική συνοχής της νέας προγραμματικής περιόδου.

Την επιλογή των νησιών είχε το Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών και το οποίο εκπροσωπήθηκε στη συνάντηση  με τους: Ελευθέριος Σ Κεχαγιόγλου Πρόεδρο ΔΣ, Γεώργιο Βασιλόπουλο Γεν. Γραμματέα και Ελένη Παναγή Αντιπρόεδρο ΔΣ.

Τους καλεσμένους συνόδευαν ο περιφερειάρχης  Νοτίου Αιγαίου Γιάννη Μαχαιρίδης ο βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Χίου, αρμόδιος για θέματα νησιωτικής πολιτικής Κωνσταντίνος Τριαντάφυλλος και οι Δήμαρχοι Νισύρου Νικόλαος Καρακωνσταντίνος, Σκύρου Μιλτιάδης Χατζηγιαννάκης, Τήλου Μαρία Καμμά και οι Αντιπεριφερειάρχες Νοτίου Αιγαίου κ. Λίτσα Φτακλάκη και ο κ. Αντώνης Χατζηϊωάννου. Την ελληνική αντιπροσωπεία συνόδευε και κλιμάκιο από την Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και ΕΣΠΑ  και την ΕΥΣΣΑΑΠ.

Κατά την παραμονή τους στα μικρά νησιά επισκεύθηκαν έργα χρηματοδοτούμενα  από την Ευρωπαϊκή ένωση και ενημερώθηκαν από τους δήμαρχους και φορείς των νησιών.

Προτάσεις  του ΕΔΜΝ

Τρείς βασικές προτάσεις κατέθεσε  το ΕΔΜΝ κατά τις συναντήσεις στα Νησιά:

1. θαλάσσιες μεταφορές – Ακτοπλοΐα

2. Ελάφρυνση γραφειοκρατικών διαδικασιών και

3.Σύνδεση ευρωπαϊκών προγραμμάτων με άλλα επικουρικά Εθνικού επιπέδου.

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΤΗΛΟΥ.

Ιδιαιτέρως παραγωγική αλλά και συγκινητική ήταν για τα μικρά νησιά η επίσκεψη των ευρωβουλευτών στην Τήλο.

«Η Τήλος αποτελεί πρότυπο ανάπτυξης» τόνισε ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Σταυρακάκης. Το νησί έχει καταφέρει να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας απορρόφησης κοινοτικών πόρων. Τα έργα υποδομής έχουν δώσει αναπτυξιακή πνοή. Ο αριθμός των μόνιμων κατοίκων έχει αυξηθεί στους 829 το 2013 από τους 271 το 1991. Ο αριθμός των κλινών για την εξυπηρέτηση της τουριστικής κίνησης έχει ανέβει κατακόρυφα.

Μοχλός για την ανάπτυξη είναι το ταχύπλοο σκάφος Sea Star. Αποτελεί πρωτοβουλία του εκλιπόντος Δημάρχου Τάσου Αλιφέρη και ανήκει σε ναυτιλιακή εταιρεία με βασικό μέτοχο το Δήμο Τήλου. Από το 2000, πραγματοποιεί, καθημερινά δρομολόγια προς την Ρόδο, λύνοντας σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα των μετακινήσεων προς το περιφερειακό κέντρο.

Κατά την διάρκεια της επίσκεψής τους ενημερώθηκαν από την Δήμαρχο κ. Μαρία Καμμά- Αλιφέρη για το προβλήματα απορρόφησης κονδυλίων  στα  μικρά νησιά αλλά και για τα λειτουργικά προβλήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης στα πλαίσια των  αρμοδιοτήτων  της  Ευρωπαϊκής  Ένωσης. Η δήμαρχος τόνισε στην ομιλία της θέματα που αφορούν τις μεταφορές,  την υγεία  και τα έργα, επισημαίνοντας  τις δυσλειτουργίες της ελληνικής νομοθεσίας και προτείνοντας λύσεις με μικρές  παρεμβάσεις στην ευρωπαϊκή νομοθεσία που μειώνουν τον παρεμβατισμό  του ελληνικού κράτους και την  γραφειοκρατία  των διαδικασιών ένταξης.

 Η δήμαρχος βασίστηκε στα αυξημένα ποσοστά  απορρόφησης  των ευρωπαϊκών  κονδυλίων στο νησί της  Τήλου  και στην ραγδαία αύξηση του πληθυσμού  του ακριτικού  νησιού και της  ταυτόχρονης μείωσης του  μέσου όρου  ηλικίας  των κατοίκων.  Βάση της ομιλίας της δημάρχου αποτέλεσε το γεγονός ότι η απορρόφηση  των κονδυλίων για την κατασκευή  έργων υποδομής  βρίσκεται  σε άμεση  συνάρτηση με την συγκράτηση του πληθυσμού στο νησί. Έτσι, συντελέστηκε το θαύμα της Τήλου και κατ’ αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται  ότι τα μικρά νησιά  αξιοποιούν  τους διαθέσιμους πόρους, απλώς πρέπει να τους δίνεται ευκαιρία να συμμετέχουν ισότιμα στα ευρωπαϊκά προγράμματα παρέχοντάς τους  την  ανάλογη  τεχνική υποστήριξη προκειμένου να διεκδικούν πόρους για να προάγουν την ποιότητα ζωής τους. Όλα τα παραπάνω καθιστούν  αναγκαία  την διαχειριστική αυτάρκεια των μικρών δήμων μέχρι ένα ορισμένο ποσό και την χρηματοδότηση όχι μόνο του έργου που πρόκειται να κατασκευαστεί αλλά και των  μελετών που πρέπει να υποβληθούν για την ένταξη. Τέλος, η Δήμαρχος τόνισε την  σημασία  επίλυσης του ακτοπλοϊκού και της σύνδεσης  των μικρών νησιών  με τα μητροπολιτικά κέντρα. 

Την ομιλία της Δημάρχου ακολούθησε η ενημέρωση των μαθητών του Λυκείου Τήλου για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι, κάτοικοι των μικρών νησιών. 

Ακολούθησε συνάντηση εργασίας με φορείς του νησιού και εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης της Νισύρου, της Σκύρου και των Μικρών Νησιών Ιονίου.  Οι συμμετέχοντες έθεσαν επί χάρτου τις προοπτικές του τόπου τους, ο καθένας από το δικό του πρίσμα. Ιδιαίτερα γλαφυρή ήταν η τοποθέτηση των δημοτικών  συμβούλων κ.κ. Μιχάλη Κυπραίου και Ηλία Χριστοφή με θέμα τον τουρισμό και τις μεταφορές. 

Μεταξύ άλλων επεσήμαναν τον βασικό άξονα της πολιτικής του Τάσου Αλιφέρη, την ενεργό συμμετοχή των πολιτών και τόνισε ότι στην Τήλο έγινε κατανοητό ότι τα συμφέροντα των επιχειρηματικών είναι αλληλένδετα και κοινά.  Στόχος, σύμφωνα με τον κ.  Μ. Κυπραίο, πρέπει να είναι η ορθή  αξιοποίηση  των ευρωπαϊκών πόρων με στόχο την εξυπηρέτηση  των μικρών  νησιών και ανέφερε το χαρακτηριστικό παράδειγμα του Sea Star, που μεταφέρει  κατά μέσο όρο 10 έκτακτα περιστατικά για νοσηλεία  στο νοσοκομείο  της Ρόδου. Ο κ. Η. Χριστοφής  με την  σειρά του περιέγραψε την διαδικασία  μετατροπής των μειονεκτημάτων του νησιού σε συγκριτικά πλεονεκτήματα. «Το μονοπάτι του βοσκού μετετράπη σε περιπατητικό μονοπάτι», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, «και μέσα σε έξι ώρες μόλις, ο τουρίστας επιβιβάζεται στο Λονδίνο και φθάνει στο νησί της Τήλου». Την διατήρηση αυτών των κεντημένων και όχι το εύκολο κέρδος ζήτησαν οι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης. 

Οι τοπικοί φορείς εκτιμούν ότι η σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα αποτελεί την ιδανική λύση στο πρόβλημα των θαλάσσιων μεταφορών. Μια τέτοια προσπάθεια έχει πολλές πιθανότητες να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά ταμεία συνοχής.

Κατόπιν τούτων, ακολούθησαν οι τοποθετήσεις των ευρωβουλευτών οι οποίοι με την σειρά τους δήλωσαν: Constanze Angela Krehl : «Εντυπωσιάστηκα από τα παιδιά και τις έξυπνες ιδέες τους και πιστεύω ότι μπορούμε να υλοποιήσουμε πολλές από αυτές στην Ευρώπη του 20-20». Αυτό δήλωσε η Γερμανίδα ευρωβουλευτής, και πρόσθεσε  ότι  κατόπιν  πρότασης  του κυρίου Σταυρακάκη το 50% των πόρων που προβλέπεται να  δοθούν  σε ευρωπαϊκά προγράμματα πρόκειται να κατανεμηθούν  σε  τέσσερις άξονες:  την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, τις υποδομές τηλεπικοινωνιών και το περιβάλλον. Το υπόλοιπο 50% μπορεί να αξιοποιηθεί σε προτεραιότητες  της εκάστοτε  περιφέρειας. Επίσης, η ευρωβουλευτής κατανόησε την αναγκαιότητα παροχής  τεχνικής και διοικητικής βοήθειας στους μικρούς Δήμους προκειμένου να γίνει αμεσότερα και με λιγότερη γραφειοκρατία η απορρόφηση των κονδυλίων.  Η  κ. Krehl παρουσίασε την νέα, απλοποιημένη πολιτική συνοχής που συνεπάγεται  σταθερά λειτουργικά κόστη και για πρώτη φορά διάθεση κονδυλίων κατ’ αποκοπή, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι η Ελλάδα επηρέασε την Ευρωπαϊκή πορεία και κουλτούρα στην Ευρώπη. Αυτό δεν πρέπει να αλλοιωθεί αλλά να καλλιεργηθεί περαιτέρω. 

Ο Ουαλός ευρωβουλευτής Derek Vaughan εξέφρασε τον ενθουσιασμό του για τα όμορφα μέρη και τους παθιασμένους ανθρώπους που συνάντησε κατά την επίσκεψή του στην Τήλο, ενώ υπέδειξε τρόπους αναπροσαρμογής των προτάσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης βάσει των όρων που θέτει η ευρωπαϊκή ένωση. Ενημέρωσε λοιπόν το σώμα ότι είναι στη διάθεση όλων προκειμένου να υποδείξει τρόπους μετατροπής των προτάσεων ώστε να είναι όλες οι δαπάνες επιλέξιμες. 

Η Ισπανίδα ευρωβουλευτής Maria Perez Irigoyen, έκανε αναφορά στο νέο πλαίσιο της ΕΕ και στην πρόταση για την εξυπηρέτηση των γραμμών δημοσίου συμφέροντος  ως ικανή και αναγκαία συνθήκη για την ζωή στα μικρά νησιά. Χρειάζεται να δημιουργήσουμε ένα δίχτυ ασφαλείας για τα νησιά. Πρέπει να βρούμε τον τρόπο να πετύχουμε περισσότερα», υποστήριξε η Ισπανίδα Ευρωβουλευτής και εισηγήτρια για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

Το «μεταφορικό ισοδύναμο»

«Το κόστος μετακίνησης είναι πολλαπλάσιο για τους κατοίκους των νησιών. Παράλληλα, ο τύπος των πλοίων που χρησιμοποιούνται δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δύσκολες συνθήκες του Αιγαίου το χειμώνα», υπογράμμισε ο πρόεδρος του Δικτύου Μικρών Νησιών Λευτέρης Κεχαγιόγλου, τονίζοντας παράλληλα ότι τα κράτη – μέλη της βόρειας Ευρώπης έχουν λύσει το πρόβλημα των νησιωτικών περιφερειών.

Η εφαρμογή του «μεταφορικού ισοδύναμου» δηλαδή η εξίσωση του κόστους των μεταφορών στη στεριά και τη θάλασσα αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας. Το λειτουργικό κόστος των πλοίων της άγονης γραμμής δεν μπορεί να καλυφθεί μέσω της εμπορικής εκμετάλλευσης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ρητά ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια των κρατών- μελών να καθορίσουν τη λειτουργία των θαλάσσιων γραμμών ως υπηρεσία γενικού οικονομικού συμφέροντος, με τον περιορισμό του σεβασμού των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού.

Τέλος να σημειώσουμε  ότι ο  σχεδιασμός μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για τη νησιωτική ανάπτυξη βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της ελληνικής προεδρίας το πρώτο εξάμηνο του 2014.